Περιβαλλοντικό δίκαιο . Εφαρμόζονται οι κανόνες ;

Η απαρέγκλιτη εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας φέρνει καλά νέα για όλους. Καλά νέα που μετριούνται σε ποιότητα ζωής, υγεία, επιστημονική γνώση, δικαιοσύνη, επάρκεια φυσικών πόρων, αντοχή οικοσυστημάτων, ανθεκτικότητα σε ακραία καιρικά φαινόμενα, αποτελεσματική προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Μετριούνται και σε ατελείωτα εκατομμύρια ευρώ, όμως σε έναν κόσμο που σέβεται τους ανθρώπους και το περιβάλλον οι άλλες ζωτικές ωφέλειες θα έπρεπε να επισκιάζουν τις οικονομικές.

Αν δεν φθάνουν αυτά, σε επόμενο άρθρο μας θα δείξουμε ότι η ανταγωνιστικότητα μιας ισχυρής και υγιούς οικονομίας πάει χέρι-χέρι με ένα ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο και ξεκάθαρους κανόνες για την περιβαλλοντική προστασία.Είναι γνωστό ότι τα  οφέλη που προκύπτουν από την περιβαλλοντική νομοθεσία και την επιμελή εφαρμογή της αφορούν την ποιότητα ζωής. Πιο πρόσφατα, έγινε αντιληπτό ότι η διασφάλιση της ποιότητας των οικολογικών υπηρεσιών είναι απαραίτητες για την οικονομία και βέβαια την αποφυγή ανυπολόγιστα μεγαλύτερου οικονομικού κόστους από καταστροφές και από τις δυσμενείς επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Ίσως όμως ακόμα πιο σημαντική, αλλά οικονομικά ανυπολόγιστη, είναι η αξία του περιβαλλοντικού δικαίου ως προστατευτικής ασπίδας για το δικαίωμα των επόμενων κοινωνιών σε καλής ποιότητας συνθήκες ζωής, σε οικολογικό πλούτο και σε πηγές γνώσης που ακόμα δεν έχουν διερευνηθεί.

Τον Σεπτέμβριο του 2016, η ΕΕ δημοσίευσε τα αποτελέσματα μελέτης για τον υπολογισμό των ωφελειών για τις σημερινές κοινωνίες από την εφαρμογή του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ. Σύμφωνα με τα συμπεράσματά της, η περιβαλλοντική νομοθεσία έχει ζωτική σημασία για τη μακροπρόθεσμη υγεία και ευημερία στην ΕΕ, εάν εφαρμόζεται σωστά.

Μερικά παραδείγματα:

Χωματερές στη Γαλλία: Στην περίπτωση της τακτοποίησης 8.523 παράνομων χωματερών στη Γαλλία, εκτιμήθηκε πως η ταχύτερη εφαρμογή της νομοθεσίας για τα απόβλητα θα αποφέρει οφέλη 1,2 δισεκ. ευρώ ανά περίπτωση, από την τήρηση των προδιαγραφών για τους χώρους ταφής, και 50 εκατ. ευρώ από την επίτευξη των στόχων επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.

Πόσιμο νερό στην Ελλάδα: Η υπόθεση 2004/4602 αφορούσε παραβίαση της οδηγίας για το πόσιμο νερό στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η έκθεση του πληθυσμού σε κακής ποιότητας νερό με υψηλές συγκεντρώσεις αρσενικού, νιτρικών και αμμωνίας είχε ως αποτέλεσμα τον χαρακτηρισμό του νερού ως ακατάλληλου προς κατανάλωση. Όπως αναφέρει η μελέτη, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας της Ελλάδας, η συγκεκριμένη περιφέρεια είναι πρώτη στην Ελλάδα σε περιστατικά καρκίνου του πεπτικού συστήματος και του φάρυγγα. Εκτιμήθηκε ότι η πλήρης εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας, μέσα από τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών επεξεργασίας και καθαρισμού του νερού είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση του επιπέδου υγείας για 49.000 νοικοκυριά και εξοικονόμηση 100.000-500.000 ευρώ ετησίως από την αποφυγή ιατρικών δαπανών.

Καθαρός αέρας στην Ισπανία: Η Επιτροπή ξεκίνησε το 2008 νομικές ενέργειες κατά της Ισπανίας για μη εφαρμογή οδηγιών για τις βιομηχανικές εκπομπές, καθώς 600 από τις περίπου 4.300 βιομηχανικές μονάδες δεν διέθεταν την κατάλληλη άδεια και δεν ελέγχονταν. Η υπόθεση έφθασε στο Δικαστήριο της ΕΕ και η Ισπανία καταδικάστηκε (υπόθεση C-48/10). Λόγω της καταδικαστικής απόφασης, επιταχύνθηκε η διαδικασία αδειοδότησης. Μέχρι το τέλος του 2012, όλες οι μονάδες διέθεταν άδεια και εντάχθηκαν σε καθεστώς ελέγχου και μείωσης των εκπομπών τους.

Όπως εκτιμά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η βελτίωση του δικτύου προστατευόμενων περιοχών, μέσα από τη σωστή εφαρμογή των οδηγιών για τα άγρια πουλιά και τους οικοτόπους, έχει υπολογιστεί πως αποφέρει οφέλη περίπου 1,2 δισεκ. ευρώ για κάθε μια από τις περιπτώσεις που αναλύθηκαν.

Μια ξεκάθαρη περίπτωση οφέλους από την εφαρμογή περιβαλλοντικής νομοθεσίας είναι για την Ελλάδα ο Σαρωνικός, πριν την πετρελαιοκηλίδα του Σεπτεμβρίου 2017. Η επί δεκαετίες βαριά ρύπανση της θάλασσας με αστικά κυρίως λύματα κατέληξε το 2001 σε παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της ΕΕ για ελλιπή λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας λυμάτων στην Ψυττάλεια. Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων της Ψυττάλειας ολοκληρώθηκε με κοινοτική συγχρηματοδότηση και μπήκε στην γ’ φάση λειτουργίας του το 2007. Μερικά χρόνια μετά, επιστημονικές αναλύσεις και ανακοινώσεις κατέγραφαν την ξεκάθαρη βελτίωση της οικολογικής κατάστασης του Σαρωνικού.

Πηγή : www.wwf.grwww.wwf.gr